Kasteel Valkenburg - Oorlogsgeheimen van de Fluweelengrot Valkenburg

Lessen en Bezoek

Deze activiteit bestaat uit een bezoek aan de Fluweelengrot in Valkenburg en  is gekoppeld aan 5 lessen beeldende vorming in de klas.

Lessen in de klas
Onder begeleiding van een talentdocent beeldende vormgeving, beelden de leerlingen met hun kunstwerken het schuilen in de Fluweelengrot tijdens WOII uit. Deze werken zijn geinspireerd op de technieken die zijn gebruikt bij het maken van de muurschilderingen in de Fluweelengrot, maar dan geen houtskool op mergel, maar pastelkrijt op XPS (soort piepschuim).

Bezoek aan de Fluweelengrot
September 1944. Het Amerikaanse leger bereikte Zuid-Limburg en hoefde nog maar één natuurlijk obstakel te passeren, de rivier de Geul. De Duitsers wilden dit echter voorkomen en hebben alle geulbruggen opgeblazen. Er werd hevig gevochten. De inwoners van Valkenburg pakten in alle haast hun belangrijkste spullen bij elkaar en vluchtten de grot in. Hoewel de grot, mede door haar dikke plafond, een veilige plek was, was  het voor de mensen die zich verschuilden een angstige tijd. Na zes dagen en zes nachten ondergronds verbleven te hebben waren de Duitsers verdreven. De inwoners konden de grot verlaten en Valkenburg was bevrijd. In de Fluweelengrot hebben toen maar liefst 600 mensen gezeten. 

Hoe was het om in tijden van oorlog te vluchten uit huis en te schuilen in een grot? Tijdens de rondleiding leren de leerlingen meer over het ontstaan van mergel, het ontstaan van het gangenstelsel, de muurschilderingen en de technieken die hiervoor zijn gebruikt en wordt verteld over het schuilen in de grotten tijdens WOII waarbij zij ook een nis kunnen zien waar een man met zijn gezin die zes dagen heeft “gewoond”. 

Voorafgaand aan het bezoek zien de leerlingen een filmpje van deze man die verteld over de oorlog. Op het eind van de rondleiding komen zij uit bij het atelier waar hun eigen kunstwerken tentoongesteld staan. Dit ‘atelier’ staat gedurende een bepaalde tijd open voor bezoek van buiten.

Thema's
Ontstaan mergel, ontstaan Fluweelengrot, de muurschilderingen en de technieken die zijn gebruikt tijdens het maken van deze schilderingen, WOII (september 1944 in Valkenburg), schuilen in de grotten incl. nog zichtbare schuilplekken en de schaduwhoofden van Amerikaanse soldaten met namen op de muur.

Belangrijkste leerdoelen         
Kerndoel 52 wereldoorlogen en holocaust
Kerndoel 53 De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die aan de hand van voorbeelden verbinden met de wereldgeschiedenis.

Extra materiaal
Kort filmpje (+/- 5 minuten) voormalig gids Fluweelengrot over WOII en het schuilen in de grot, zie onderaan deze pagina.

Belangrijk om te weten
De temperatuur in de grot is standaard 12 graden. Houdt hiermee rekening met de kleding.

Praktische informatie
Het bezoek kan doorgaans gereserveerd worden van januari tot en met oktober.

Bij de start van het programma plant de kunstdocent een overleg om uitleg te geven over de inhoud van de lessenserie en af te stemmen hoe leerkracht en kunstdocent kunnen gaan samenwerken en het bezoek aan de Fluweelengrot kan worden afgestemd met de culturele instelling zelf.

De lessen worden gegeven door Nicole Mulkens.

Duur van het bezoek: Een rondleiding onder begeleiding van een gids van ongeveer 45 – 60 minuten waarbij de leerlingen eindigen in het atelier met de door hun gemaakte kunstwerken.

Klik hier voor de locatie Kasteel Valkenburg. 

Meer weten over Stichting Kasteel van Valkenburg? Klik dan hier